Từ xã chuyên canh mía và hoa màu, giờ đây xã Trí Lực phát triển đến 2.400 ha lúa-tôm, trong đó có 300ha lúa hữu cơ, 1.100ha lúa sạch, những cánh đồng tôm rộng lớn...
Bất chấp biến đổi khí hậu, mô hình tôm lúa, tôm sinh thái dưới tán rừng đã và đang mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững cho nhiều nông dân ĐBSCL.
Mô hình lúa tôm là hình thức canh tác “Một vụ Tôm – Một vụ Lúa” trên vùng đất có 6 tháng nước ngọt và 6 tháng nước mặn. Trong 6 tháng nước ngọt thì nông dân gieo xạ lúa, còn trong 6 tháng nước mặn còn lại thì để nuôi con tôm. Vì vậy, đây là mô hình bền vững về mặt kinh tế và hiệu quả đầu tư, ổn định và tăng thu nhập cho người sản xuất trước những ảnh hưởng tiêu cực khi có biến động giá cả, thị trường.
Mô hình tôm lúa tại xã Trí Lực, huyện Thới Bình, Cà Mau cho thấy bền vững về mặt kinh tế. Ảnh: Trần Trung.
Mạnh dạn chuyển đổi
HTX Trí Lực là một trong những hợp tác xã tiên phong chuyển đổi mô hình sản xuất, bắt đầu thành lập từ năm 2018, đến nay HTX có 15 thành viên và trên 200 hộ dân liên kết sản xuất với chuỗi liên kết sản xuất lúa chất lượng cao gần 1.000 ha và 200 ha lúa hữu cơ đạt chuẩn châu Âu.
Bà con phấn khởi thu hoạch tôm lúa. Ảnh: HTX.
Bà Trương Thị Kiều Diễm, xã viên HTX nông nghiệp sản xuất tôm lúa Trí Lực cho biết, gia đình bà có 4 ha đất, trước đây chủ yếu canh tác mía, mặc dù năm được năm mất nhưng chung quy lại thu nhập không đáng là bao. Từ khi tham gia vào HTX, thấy lợi ích của mô hình tôm lúa, bà mạnh dạn chuyển đổi, nhờ được chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật sản xuất đến hỗ trợ đầu ra, hiện mỗi ha tôm lúa của gia đình cho thu nhập mỗi năm trên 100 triệu đồng. Đây là số tiền bà thầm mơ ước khi còn canh tác mía, nay trở thành hiện thực.
“Làm tôm lúa mấy năm nay khoẻ lắm, trong quá trình nuôi trồng, phát sinh dịch bệnh chỉ cần Alo cho HTX là có bộ phận kỹ thuật tư vấn ngay, đặc biệt, chuyện mua bán không cần phải nghĩ, lúa chín, tôm đến kỳ thu hoạch mình Alo cho HTX là có người đến tận đồng thu mua”, bà Diễm chia sẻ.
Ông Lê Văn Mưa - Giám đốc HTX Trí Lực cho biết, nhờ có HTX, chuỗi liên kết đầu vào đầu ra của các thành viên ổn định. Ảnh: Trần Trung.
Ông Lê Văn Mưa, Giám đốc HTX cho biết thêm, tiền thân của HTX là tổ hợp tác, trước đây chuỗi liên kết đầu vào và đầu ra không ổn định từ đó nông sản làm ra hay bị thương lái ép giá. Từ năm 2018 đến nay, khi HTX đi vào hoạt động thì chuỗi liên kết đầu vào đầu ra ổn định, từ hạt lúa đến con tôm đều được các đối tác thu mua hết, không để sót dù chỉ 1 hạt.
“Quy trình sản xuất của HTX hiện nay là tôm sạch, lúa sạch và lúa hữu cơ, lúa sạch năm rồi là 7.600 đồng/kg còn lúa hữu cơ tới 8.500 đồng/kg. Riêng từ mùa này, lúa hữu cơ được các công ty thống nhất bao tiêu thu mua giá cố định 9.500 đồng/kg, trung bình 1 năm, HTX sản xuất 2 vụ tôm, 1 vụ lúa. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận bình quân từ 100 triệu đồng/ha/năm”, ông Lê Văn Mưa tiết lộ.
“Bà con thấy việc sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc trừ sâu hữu cơ nên cây lúa, con tôm phát triển tốt và bền vững, mỗi ký tôm, lúa bán ra được giá cao hơn so với thị trường. Vì thế, bà con gắn bó với mô hình này lắm”, theo ông Lê Văn Mưa
Địa phương tiếp sức
Theo Phòng nông nghiệp huyện Thới Bình, để hỗ trợ mô hình tôm lúa của xã Trí Lực nói riêng, huyện Thới Bình nói chung, ngành nông nghiệp địa phương đã hỗ trợ 50% chi phí giống và vật tư nông nghiệp cho vùng sản xuất lúa hữu cơ, lúa an toàn.
Từ hạt lúa đến con tôm, sản xuất đến đâu đều được doanh nghiệp thu mua hết đến đó, không để sót dù chỉ 1 hạt. Ảnh: Minh Sáng.
Theo ông Hà Minh Sữa, Phó Chủ tịch UBND xã Trí Lực, mùa này, 183 hộ canh tác 300 ha lúa hữu cơ trên địa bàn các ấp 5, 7, 8, 9 và ấp Phủ Thờ được hỗ trợ 40 kg lúa giống (ST25), 62 kg phân hữu cơ. Phần lúa giống và phân hữu cơ còn lại, hộ dân tự chi trả.
Bên cạnh đó, để giúp bà con nông dân yên tâm sản xuất, địa phương còn kêu gọi doanh nghiệp tham gia để hỗ trợ bà con về mặt khoa học kỹ thuật và bao tiêu đầu ra. Các doanh nghiệp đều cam kết thu mua sản phẩm, đảm bảo đầu ra cho nông sản của nông dân.
“Nhờ chuyển đổi đúng hướng, cộng thêm sự tiếp sức của ngành nông nghiệp nên vài năm qua đời sống bà con trong xã không ngừng nâng cao. Tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 1%, thu nhập bình quân đầu người tăng gấp 10 lần so với thời điểm chia tách xã năm 2009. Và nay, xã đang phấn đấu hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới nâng cao, do đó thu nhập của người dân tiếp tục tăng khả quan”, ông Sữa thông tin thêm.
Theo kế hoạch đến năm 2025 toàn huyện Thới Bình có khoảng 5.000ha lúa đạt chứng nhận hữu cơ. Ảnh: Trần Trung.
Ông Lý Minh Vững, Chủ tịch UBND huyện Thới Bình cho biết thêm, không chỉ HTX Trí Lực, tại huyện Thới Bình, nhiều tổ hợp tác, HTX khác cũng đã và đang mở rộng làm tôm sạch và lúa theo quy trình hữu cơ. Trên cơ sở đó, năm 2019, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã công nhận nhãn hiệu chứng nhận “Lúa sạch Thới Bình” và theo kế hoạch đến năm 2025 toàn huyện có khoảng 5.000 ha lúa đạt chứng nhận hữu cơ.
“Từ thăng trầm rẫy mía, tâm lý ngao ngán mỗi mùa thu hoạch dội hàng, thiếu nhân công, giá mía lao dốc cùng với thời tiết thay đổi thất thường, xâm nhập mặn ngày càng gay gắt khiến không ít người làm bỏ rẫy... Giờ cũng rẫy mía ngày nào đã thành vuông tôm, ruộng lúa, hiệu quả kinh tế thay đổi rõ nét. Nông dân Trí Lực giờ càng có cơ sở hy vọng và tha thiết hơn với đồng lúa, con tôm giàu tiềm năng của mình”, ông Hà Minh Sữa phấn khởi nói.
Trần Trung - Minh Sáng
Nguồn: https://nongnghiep.vn/bai-1-tri-luc-va-cuoc-loi-nguoc-dong-ngoan-muc-d303842.html
Hội nghị trực tuyến ngày 15/9 mở rộng kết nối, tầm nhìn tương lai cho những cánh đồng Việt Nam.
Công ty Mekong Organics có trụ sở tại Canberra (Australia) đã khởi động Dự án “Thúc đẩy chứng nhận thương mại thực phẩm hữu cơ giữa Australia và Việt Nam”, với sự tài trợ của Chính phủ liên bang Australia. Mở ra cơ hội thay đổi tư duy canh tác, gia tăng chất xám, tạo nền móng vững chãi cho nền nông nghiệp hữu cơ.
Mở ra cơ hội
Ngày 15/9, sự kiện được tổ chức trực tuyến có sự tham gia của khoảng 150 đại biểu từ 2 nước, bao gồm: đại diện Bộ Ngoại giao, Bộ Nông nghiệp, Nước Môi trường Australia; Bộ Nông nghiệp- PTNT Việt Nam, Sở Nông nghiệp- PTNT của nhiều tỉnh- thành Việt Nam, đại diện các hiệp hội, hợp tác xã, nhiều chuyên gia nông nghiệp hữu cơ và nông dân khắp nơi trên cả nước. TS. Nguyễn Văn Kiền- Trưởng dự án, Giám đốc Công ty Mekong Organics- cho biết: Chính phủ Australia và Việt Nam đang mong muốn đa dạng hóa quan hệ hệ song phương, tạo tiềm năng to lớn cho trao đổi đôi bên cùng có lợi.
Thực tế trước khi bùng phát đợt dịch mới, trong 4 tháng đầu năm 2021 thương mại song phương giữa 2 nước Australia- Việt Nam đã tăng lên 34%. Chính phủ Australia thúc đẩy các cơ hội kinh doanh với Việt Nam; các doanh nghiệp 2 nước cũng có nhiều động thái kết nối, thúc đẩy cơ hội hợp tác làm ăn. Trong khi Việt Nam đã nhập khẩu thịt bò từ Australia, sẽ có thể mở rộng sang các lĩnh vực rượu vang, lúa mì; thì ở chiều ngược lại Việt Nam có thể tăng cường xuất khẩu các sản phẩm như: gạo hữu cơ, tôm, hạt điều, tiêu, dừa, cà phê,…
Trong bối cảnh đó, theo TS. Nguyễn Văn Kiền, thì Dự án “Thúc đẩy chứng nhận thương mại thực phẩm hữu cơ giữa Australia và Việt Nam” được Mekong Organics thực hiện từ tháng 9/2021 đến tháng 5/2022, sẽ tập trung vào các hoạt động được thiết kế nhằm mục tiêu mở rộng sản xuất và thương mại các sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam.
Tầm nhìn ra thế giới
Dự án có 3 phần: đào tạo (OFPCT), diễn đàn hợp tác thương mại hữu cơ Việt- Úc (AVOFT) và diễn đàn thương mại trực tuyến (AVOBT). Dự án sẽ tiến hành đào tạo cho ngành nông nghiệp hữu cơ Việt Nam, với khoảng 200 thành viên tham gia, gồm: nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp, nhân viên chính phủ, hiệp hội và phụ nữ ở Việt Nam về sản xuất, chứng nhận và thương mại thực phẩm hữu cơ sử dụng kinh nghiệm từ ngành nông nghiệp hữu cơ Australia và Việt Nam, với mục đích mở rộng thương mại song phương trong lĩnh vực này.
Tại diễn đàn hợp tác thương mại Việt- Australia, sẽ có một loạt các hội thảo trên web hoặc diễn đàn được tổ chức sau mỗi chương đào tạo ở phần 1 để thúc đẩy thương mại thực phẩm hữu cơ giữa Australia và Việt Nam. Chuỗi sự kiện diễn đàn sẽ có 4 phiên, tổ chức trong thời gian từ 1/11/2021- 31/3/2022. Còn diễn đàn thương mại trực tuyến, sẽ giải quyết vấn đề thiếu thông tin trong ngành nông nghiệp hữu cơ giữa 2 nước.
Trong chuỗi hoạt động của dự án, nhận thấy người nông dân sẽ là chủ thể quan trọng, có cơ hội nâng cao vai trò, vị trí của mình. Cơ hội tiếp cận sự tiến bộ khoa học kỹ thuật, sự khác biệt trong văn hóa, tập quán canh tác, quan trọng là “mở cửa sổ” cho nông dân Việt Nam nhìn ra thế giới. Tầm nhìn kết nối gia tăng chất xám, định hình nền nông nghiệp thông minh, bền vững, hoàn thiện chuỗi sản xuất- chế biến- cung ứng thị trường.
Bài, ảnh: NGỌC TRẢNG
Canh tác hữu cơ vẫn chưa có định nghĩa rõ ràng và chính xác. Tuy nhiên, canh tác hữu cơ được phổ biến như một phương pháp nông nghiệp giúp cắt giảm đáng kể việc sử dụng thuốc trừ sâu tổng hợp và phân bón hóa học. Những phương pháp trong canh tác hữu cơ thường sử dụng phân xanh hoặc phân động vật.
Ngày 2/11, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Hội nghị triển khai Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn năm 2020-2030.
Thực phẩm hữu cơ (Organic) là gì? Liệu chúng có tốt như tin đồn? Đó là những vướng mắc của khá nhiều người khi muốn đặt niềm tin vào một nguồn thực phẩm sạch được đánh giá là xu hướng của xã hội hiện đại
NNHC là hệ thống sản xuất không sử dụng hoặc loại trừ các chất hoá học tổng hợp và vật liệu biến đổi gen trong các vật tư đầu vào, tạo điều kiện cho sự chuyển hoá khép kín vật chất trong hệ sinh thái NN, chỉ được sử dụng các vật tư được quy định của tiêu chuẩn sản xuất hữu cơ.
Bên cạnh việc đạt 545 chỉ tiêu chất lượng, gạo hữu cơ Quảng Trị còn có 2 hợp chất có tác dụng chống tiểu đường, béo phì, gút, giá trị quý hơn vàng gấp 30.000 lần.
Theo ông Hà Sỹ Đồng, làm nông nghiệp hữu cơ không phải là viển vông, nó là con đường của sự sống mới. Bởi, nông nghiệp hữu cơ sẽ có lợi cho môi trường, làm cho hệ sinh thái được bền vững, con người được dùng thực phẩm an toàn.
Ngày 12-11, gạo ST25 của VN đã được trao giải gạo ngon nhất thế giới sau khi vượt qua các loại gạo của Thái Lan, Campuchia tại cuộc thi World's Best Rice, do The Rice Trader tổ chức.
Đó là khẳng định của các đại biểu tại hội thảo “Vai trò của doanh nghiệp trong phát triển chuỗi giá trị lúa gạo bền vững tại ĐBSCL”, do Sở NN-PTNT Kiên Giang, Tổ chức Oxfam phối hợp cùng IPSARD và VCCI tổ chức sáng 16/10, tại TP Rạch Giá.
